5.DokonaniaapostolowwPanuJezusieChrystusie, Biblia, Biblia Gdańska

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Dokonania
Dokonania apostołów
*
w Panu Jezusie Chrystusie
1.
Oto sporządziłem pierwsze opowiadanie
, Teofilu, o wszystkich
rzeczach
, które Je-
zus rozpoczął czynić i nauczał,
2
aż do tego dnia,
gdy
wydał polecenie apostołom, któ-
rych sobie wybrał przez Ducha Świętego,
i
został wzięty do góry.
3
Tym też, po swojej
męce, w wielu niewątpliwych znakach polecił
*
samego siebie jako żyjącego, ukazując
się im przez czterdzieści dni oraz mówiąc o Królestwie Boga.
4
A
kiedy
zgromadził ich ra-
zem, nakazał im nie odchodzić z Jerozolimy, ale oczekiwać obietnicy Ojca, o której
ode
mnie usłyszeliście.
5
Ponieważ Jan chrzcił wodą, ale wy, po niewielu tych dniach, zosta-
niecie ochrzczeni
*
w Duchu Świętym.
6
Następnie,
kiedy
oni się zeszli, pytali go, mó-
wiąc: Panie, czy w tym czasie przywrócisz królestwo Israelowi?
7
Ale do nich powiedział:
Nie jest wasze by poznać czasy i okresy, które Ojciec ustanowił sobie w swojej władzy.
8
Lecz weźmiecie moc Ducha Świętego,
który
do
*
was przychodzi, i będziecie moimi
świadkami w Jerozolimie, w całej Judei, Samarii, i aż do najodleglejszych krain.
9
A
gdy
powiedział te rzeczy, został uniesiony
wśród
tych,
co
patrzeli, oraz chmura usunęła go z
ich oczu.
10
A kiedy on wyruszył
i
gdy uporczywie patrzeli ku niebu, oto stanęli przy nich
dwaj mężowie w białych szatach,
11
i powiedzieli: Mężowie galilejscy, dlaczego stoicie pa-
trząc w niebo? Ten Jezus - wzięty od was do góry, ku Niebu - tak przyjdzie, jak go wi-
dzieliście idącego do Nieba.
12
Wtedy wrócili do Jerozolimy, od góry zwanej Oliwną, która jest blisko Jerozolimy, uwa-
żanej za szabat marszu.
13
A gdy przybyli, weszli do górnej komnaty, gdzie
już
przebywa-
li: Piotr, Jakób, Jan, Andrzej, Filip, Tomasz, Bartłomiej, Mateusz, Jakób Alfeusza, Szy-
mon Zelota
*
i Judas
Jakóba.
14
Ci wszyscy jednomyślnie trwali przy modlitwie i proś-
bach, razem z kobietami, i Marią, matką Jezusa oraz jego braćmi.
15
W tych dniach po-
wstał w środku uczniów Piotr (ponieważ na tym samym
miejscu
był tłum imion
*
, około
stu dwudziestu) i powiedział:
16
Mężowie, bracia, było konieczne,
aby
zostało wypełnione
Pismo, które Duch Święty zapowiedział przez usta Dawida o Judasu, będącym przewod-
nikiem
tych, którzy
pojmali Jezusa;
Psalm 41,10
17
że był policzony łącznie z nami oraz
dostał w udziale
*
dział
**
tej służby.
18
(Ten rzeczywiście nabył pole z zapłaty niespra-
wiedliwości; a
gdy
się stało, że padł na twarz,
wtedy
roztrzaskał się w środku i rozlały się
całe jego wnętrzności).
19
Zatem stało się
to
jawne wszystkim, zamieszkującym Jerozoli-
mę, tak, że to pole zostało nazwane ich własnym językiem - Akeldamach, to jest Pole
Krwi.
20
Bowiem napisano w Księdze Psalmów:
Niech jego siedziba stanie się pusta i
niech nie będzie w niej zamieszkującego, a jego doglądanie
*
niech weźmie inny.
Psalm
69,26 + 109,8
21
Zatem trzeba,
aby
jeden z mężów,
którzy
się zgromadzają
z
nami - w
całym okresie,
w
którym przybył i oddalił się dla
*
nas Pan Jezus,
22
począwszy od chrztu
Jana, aż do dnia, którego został wzięty od nas do góry,
i
był świadkiem jego wskrzesze-
nia - został jednym z tych,
co są
razem
z
nami.
23
Więc postawili dwóch: Józefa zwanego
Barsabą, który został nazwany Justem, i Macieja.
24
Nadto modląc się, powiedzieli: Ty
Panie, znawco wszystkich serc, wskaż jednego z tych dwóch, którego sobie wybrałeś,
25
aby
wziął dział tej służby i apostolstwa, odkąd opuścił je Judas, by pójść ku swojemu
miejscu
*
.
26
Także wręczyli im losy, a los padł na Macieja; więc zostało mu przydzielone
wspólne miejsce wśród jedenastu apostołów.
*
co znaczy:
wysłanników
*1,3
także:
przedłożył, wykazał, zalecił, ofiarował, postawił obok
*1,5
co znaczy:
zanurzeni
*1,8
także:
na, przez, dla
*1,13
nazwa radykalnego stronnictwa judaistycznego, dążącego do wyzwolenia Israela spod panowa-
nia Rzymu
*1,15
w znaczeniu: osób
*1,17
także:
wylosował
**1,17
także:
los, spadek
*1,20
gr.
episkope
; także:
straż
*1,21
także:
przy, wobec
*1,25
także:
grobowi
2.
A w wypełnieniu
pięćdziesiątego dnia
*
wszyscy byli jednomyślnie przy tym sa-
mym.
2
I nieoczekiwanie powstał szum z nieba, jakby gwałtownego, wiejącego wiatru
*
oraz napełnił cały dom, gdzie przebywali, siedząc.
3
Zostały im także ukazane rozdzielają-
ce się języki jakby ognia i osiadł na każdym jednym
z
nich.
4
Więc wszyscy zostali napeł-
nieni Duchem Świętym oraz zaczęli mówić innymi językami, jak im Duch dawał wypowie-
dzieć.
5
A byli Żydzi
*
,
którzy
przebywali w Jerozolimie, pobożni mężowie, z każdego ludu pod
niebem.
6
Zaś gdy powstał tamten głos, zeszło się mnóstwo i zatrwożyło, bo każdy jeden
słyszał ich mówiących własnym językiem.
7
Zatem wszyscy byli oszołomieni oraz się dzi-
wili, mówiąc jedni do drugich: Czy ci wszyscy,
co
mówią, nie są Galilejczykami?
8
Więc
jakże my słyszymy - każdy nasz własny język, w którym zostaliśmy urodzeni?
9
Partowie,
Medowie, Elamici oraz
ci,
zamieszkujący Mezopotamię, Judeę, Kapadocję, Pont i Azję,
10
Frygię i Pamfilię, Egipt oraz tereny Libii, naprzeciw Cyreny; także ci, przebywający w kra-
ju Rzymianie, Żydzi i prozelici
*
,
11
Kreteńczycy i Arabowie. Słyszymy ich mówiących
wzniosłe
rzeczy
Boga naszymi językami.
12
Zatem wszyscy byli oszołomieni i w kłopocie,
mówiąc jeden do drugiego: Co by tu miało się zdarzyć?
13
Zaś drudzy mówili, drwiąc:
Młodym winem są napełnieni.
14
A Piotr stanął razem z jedenastoma, podniósł swój głos i do nich powiedział: Mężowie
judzcy i wszyscy, zamieszkujący Jerozolimę! Niech wam to będzie jawne, zatem wysłu-
chajcie moich słów.
15
Bo oni nie są, jak wy sądzicie - pijani, gdyż jest trzecia godzina
dnia;
16
ale dzieje się to,
co
zapowiedziano przez proroka Joela:
17
A w ostatnich dniach
zdarzy się
, mówi Bóg, że
wyleję z
*
mojego Ducha na wszelkie ciało wewnętrzne, za-
tem wasi synowie i wasze córki będą prorokować
**
, wasi młodzieńcy
***
ujrzą wizje,
a wasi starsi śnić będą snami.
18
Także w tych dniach wyleje z mojego Ducha na moje
sługi oraz na moje służebnice i będą prorokować.
19
W górze wyznaczę znaki na nie-
bie, a na dole cuda na ziemi, krew
*
,
ogień i wyziew dymu;
20
słońce obróci się w ciem-
ność, a księżyc w krew, zanim przyjdzie wielki i jawny dzień Pana.
21
Zdarzy się też, że
każdy, kto wezwie Imienia Pana, zostanie uratowany
*
.
Joel 2,28 - 31; Izajasz 44,3;
Ezechiel 36,27; Zachariasz 12,10
22
Mężowie Israelici, słuchajcie tych słów Jezusa Nazarejczyka - męża od Boga, ogłoszo-
nego dla was przejawami mocy, cudami oraz znakami, które - jak sami wiecie - Bóg
przez niego uczynił w środku was.
23
Tego wzięliście - wydanego przez rękę niegodzi-
wych wyznaczonym postanowieniem oraz
za
uprzednią wiedzą Boga - ukrzyżowaliście i
zabiliście.
24
Jego Bóg wskrzesił, zniszczywszy udręki śmierci, ponieważ nie było możli-
we,
by
on był na jej skutek więziony
*
.
25
Gdyż Dawid o nim mówi:
Przez cały
czas
wi-
działem przede mną Pana
,
że jest po mojej prawicy, abym nie został zachwiany.
Psalm
16,8
26
Przez to zostało rozweselone moje serce oraz rozradował się mój język, ale też
moja cielesna natura rozbije namiot nadziei.
27
Gdyż nie zostawisz mojej duszy dla Kra-
iny Umarłych, ani Twojemu czystemu
*
nie dasz doświadczyć zepsucia
.
28
Dałeś mi
wyjaśnić drogi życia, z Twego oblicza napełnisz mnie radością.
29
Mężowie bracia, z otwartością mogę do was powiedzieć o patriarsze Dawidzie, że
umarł i został pogrzebany, a jego grobowiec jest pośród nas aż do tego dnia.
30
Będąc
więc prorokiem, wiedział - ponieważ Bóg potwierdził mu przysięgą -
że
według cielesnej
natury, z owocu jego bioder wyprowadzi i osadzi na jego tronie Chrystusa.
31
Co zobaczył
zawczasu i powiedział odnośnie wskrzeszenia Chrystusa:
Nie została pozostawiona
jego dusza
*
dla Krainy Umarłych, ani jego cielesna natura
nie
doświadczyła zepsucia.
Psalm 16,10
32
Tego Jezusa wskrzesił Bóg, czego my wszyscy jesteśmy świadkami.
33
Gdy
więc został wywyższony prawicą Boga, a otrzymał od Ojca obietnicę Ducha Święte-
go - wylał Tego, którego wy teraz postrzegacie oraz słyszycie.
34
Bowiem nie Dawid wstą-
pił do niebios, ale sam mówi:
Rzekł Pan Panu memu: Usiądź z mojej prawej
strony
,
35
aż uczynię twych nieprzyjaciół podnóżkiem twoich nóg.
Psalm 110,1
36
Niech więc nie-
zawodnie wie każdy dom Israela, że Bóg uczynił go Panem i Chrystusem
*
; tego Jezusa,
którego wy ukrzyżowaliście.
37
A
kiedy to
usłyszeli, przejęli się sercem oraz powiedzieli do Piotra i pozostałych apo-
stołów: Co możemy uczynić, mężowie, bracia?
38
Zaś Piotr do nich powiedział: Skruszcie
się i niech każdy z was da się ochrzcić dzięki Imieniu Jezusa Chrystusa na odpuszcze-
nie grzechów, a weźmiecie dar Ducha Świętego.
39
Gdyż obietnica jest
dla
was oraz
dla
waszych dzieci, i wszystkich, aż do dalekich, których nasz Pan Bóg sobie powoła.
40
Lecz także zaświadczył wieloma innymi słowami oraz wzywał, mówiąc: Dajcie się wyrato-
wać, z dala od tego przewrotnego rodu
*
.
41
Zatem zostali ochrzczeni
ci, którzy
chętnie
przyjmowali jego słowo; i w tym dniu zostało przyłączonych blisko trzy tysiące osób.
42
Potem
TR
trwali przy apostolskim nauczaniu, wspólnocie, łamaniu chleba oraz modli-
twach.
43
Ale pojawiła się bojaźń w każdej duszy, a przez apostołów działy się liczne cuda i zna-
ki.
44
Zatem wszyscy wierzący byli blisko siebie oraz mieli wszystko wspólne.
45
Także
sprzedawali posiadłości i majątki oraz rozdzielali je wszystkim, według tego jak ktoś miał
potrzebę.
46
Co dnia zgodnie trwając w Świątyni oraz łamiąc chleb w
domu, przyjmowali
pokarm w radości oraz prostocie serca,
47
chwaląc
*
Boga i mając przychylność u całego
ludu. A Pan codziennie przyłączał zgromadzeniu wybranych
**
tych,
co
byli zbawionymi.
*2,1
czyli w święto
Szawuot
(Zbiorów, Pierwszych Owoców, Zielonych Świąt)
*2,2
także:
tchnienia
*2,5
poprawnie:
Judejczycy
, czyli Israelici z pokolenia Judasa /Judy
*2,10
czyli: nowo nawróceni na judaizm
*2,17
także:
przez, od
**2,17
czyli: zapowiadać w Imieniu Boga, lub nauczać pod natchnieniem Ducha Świętego
***2,17
także:
słudzy
*2,19
także:
przelew krwi, zabójstwo
*2,21
także:
ocalony, zbawiony, wyzwolony
*2,24
także:
zawładnięty, trzymany w ręku
*2,27
także:
świętemu, bezgrzesznemu
*2,31
także:
osoba, życie
*2,36
z hebr.
Mesjaszem
; czyli Pomazańcem
Boga
*2,40
także:
pokolenia, rodzaju
*2,47
także:
wielbiąc
**2,47
także:
zborowi
3.
Zaś Piotr i Jan chodzili dla nich do Świątyni
na dziewiątą godzinę modlitwy.
2
I zo-
stał wniesiony pewien mąż - chromy od łona swojej matki, którego codziennie umiesz-
czano przy bramie Świątyni, zwanej Piękną, aby od
tych, co
wchodzili do Świątyni prosił
o
jałmużnę.
3
Ten,
kiedy
ujrzał Piotra i Jana mających wejść do Świątyni, prosił
o
jałmuż-
nę.
4
Ale Piotr spojrzał na niego razem z Janem i powiedział: Popatrz na nas.
5
Zaś ten
skierował się ku nim, spodziewając się coś od nich wziąć.
6
A Piotr powiedział: Srebro i
złoto nie jest moje; ale co mam, to ci daję; w Imieniu Jezusa Chrystusa, Nazarejczyka,
powstań
*
i chodź
**
.
7
Potem ujął go
od
prawej ręki oraz wzniósł; a natychmiast zostały
utwierdzone jego nogi i kostki.
8
Więc podskoczył, stanął i chodził, oraz wszedł razem z
nimi do Świątyni, chodząc, skacząc i wielbiąc Boga.
9
Zatem zobaczył go cały lud,
że
chodzi i chwali Boga.
10
Ale go rozpoznali, że on był
tym, co
siedział odnośnie jałmużny
przy Pięknej bramie Świątyni. Zostali też napełnieni strachem i uniesieniem, z powodu
tego
, co mu się wydarzyło.
11
Nadto - do portyku zwanego Salomona, do tego chromego,
który
wyzdrowiał oraz trzy-
mał się Piotra i Jana - zbiegł się przed nich cały zdumiony lud.
12
A Piotr
to
widząc, po-
wiedział do ludu: Mężowie Israelici, dlaczego z tego powodu się dziwicie, albo czemu
nam się przypatrujecie, jakbyśmy własną mocą czy pobożnością czynili, że on chodzi?
13
Bóg Abrahama, Izaaka i Jakóba; Bóg naszych przodków wysławił swojego Syna Jezusa.
Wy go wydaliście oraz zaparliście się go przed obliczem Piłata,
który
go postanowił
unie-
winnić.
14
Ale wy zaparliście się
tego
świętego i sprawiedliwego oraz prosiliście,
aby
wam
podarować męża - zabójcę.
15
A zabiliście sprawcę
*
życia, którego Bóg wskrzesił z mar-
twych, czego my jesteśmy świadkami.
16
Także tego, którego widzicie i znacie, Jego Imię
uczyniło silnym ku sławie Jego Imienia; a wiara z powodu Niego, dała mu wobec was
wszystkich to zdrowie.
17
Teraz też, bracia, wiem, że
wy
oraz wasi przywódcy dokonali-
ście tego podczas nieświadomości.
18
Zaś Bóg sprawił,
że
Chrystus wycierpiał tego ro-
dzaju
rzeczy
, jakie zapowiedział przez usta wszystkich swoich proroków.
19
Zatem
skruszcie się oraz zawróćcie, aż do zatarcia
*
wa
szy
ch grzechów,
20
żeby mogły przyjść
czasy wytchnienia z powodu osoby Pana.
Po to
TR
wysłał przedtem ogłoszonego wam
Jezusa Chrystusa,
21
którego trzeba radośnie przyjąć Niebu, aż do czasu przywrócenia
wszystkich spraw, o których powiedział Bóg za obecnego życia, przez usta wszystkich
swoich świętych proroków.
22
Bowiem Mojżesz rzeczywiście powiedział do przodków:
Z
waszych braci,
takiego
jak ja proroka podniesie
*
wam Pan, wasz Bóg; jego będziecie
słuchać we wszystkim, cokolwiek do was powie.
V Mojżesza 18,15
23
A będzie
tak
, że
każda osoba, która nie usłucha tego proroka, zostanie wytracona z ludu.
24
Ale i wszyscy
prorocy od Samuela, jacykolwiek mówili jeden za drugim, także zwiastowali te dni.
25
Wy
jesteście synami proroków i Przymierza, jakie ustalił sobie
*
Bóg
w stosunku do waszych
ojców, mówiąc do Abrahama:
W twoim nasieniu zostaną uwielbione
w Panu
wszystkie
narody ziemi.
I Mojżesza 12,3
26
Bóg wzbudził swojego syna Jezusa i najpierw go wysłał
wam, błogosławiąc każdemu
z
was w odwracaniu się od waszych niegodziwości.
*3,6
także:
obudź się, zmartwychwstań
**3,6
także:
żyj
*3,15
także:
założyciela, przywódcę
*3,19
także:
skreślenia, usunięcia
*3,22
także:
wzbudzi, wskrzesi
*3,25
także:
sporządził testamentem, zawarł umowę
4.
A gdy oni mówili do ludu
- kapłani, rzą
dc
a Świątyni i saduceusze im zagrozili,
2
bo
byli rozdrażnieni z
tego
powodu, że nauczają
TR
ludzi, i w Jezusie zwiastują wskrzeszenie
z martwych.
3
Narzucili też
na
nich ręce oraz wprowadzili
ich
sobie do więzienia, do jutra,
bo był już wieczór.
4
Ale wielu,
gdy
wysłuchało słowa – uwierzyło, i urodziła się liczba
około pięciu tysięcy mężów.
5
Zaś nazajutrz zdarzyło się, że w Jerozolimie zostali zebrani ich przełożeni, starsi oraz
uczeni w Piśmie.
6
Także arcykapłan Annasz i Kaifasz, Jan, Aleksander, i jacy
jeszcze
byli z rodu arcykapłańskiego.
7
A
kiedy
postawili ich w środku, pytali się: W jakiej mocy,
lub w jakim imieniu wy to uczyniliście?
8
Wtedy Piotr został napełnionym
przez
Ducha
Świętego oraz do nich powiedział: Przełożeni ludu i starsi Israela!
9
Skoro my, dzisiaj, je-
steśmy osądzani dzięki dobremu uczynkowi
względem
chorego człowieka, przez który
został on wyratowany,
10
niech wam wszystkim będzie wiadome oraz całemu ludowi Isra-
ela, że
został on uleczony
w Imieniu Jezusa Chrystusa Nazarejczyka, którego wy ukrzy-
żowaliście
i
którego Bóg wskrzesił z martwych. W tym
Imieniu
ten
człowiek
stanął przed
wami zdrowy.
11
Ten jest
owym kamieniem,
co
przez was, budujących, został wzięty za
nic
*
,
a
który stał się
**
dla kamienia węgielnego.
Psalm 118,22; Izajasz 28,16
12
Nie ist-
nieje też w nikim innym zbawienie; bo nie istnieje inne Imię pod niebem
, które
zostało wy-
znaczone
*
wśród ludzi, w którym jest nam konieczne zostać zbawionymi
**
.
13
A widząc
szczerość Piotra i Jana, oraz po
zrozumieniu, że są nieuczonymi prostakami - dziwili się,
kiedy
ich rozpoznali, że byli razem z Jezusem.
14
Zaś widząc człowieka,
co
z nimi stał i
został uzdrowiony - nie umieli nic odpowiedzieć.
15
Więc rozkazali im odejść na zewnątrz
posiedzenia
i
ścierali się jedni przeciw drugim,
16
mówiąc: Co możemy uczynić tym lu-
dziom? Bo, że dokonał się przez nich znany cud,
jest
jawne wszystkim zamieszkującym
Jerozolimę; więc nie możemy zaprzeczyć.
17
Lecz aby
to
nie zostało w większym stopniu
rozpowszechnione między ludem, zabronimy im groźbą,
by
żadnemu z ludzi nie pletli
względem tego imienia.
18
Zatem ich zawołali oraz im nakazali w ogóle nie głosić i nie na-
uczać względem imienia Jezusa.
19
Ale Piotr i Jan odpowiedzieli, mówiąc do nich: Oskar-
żajcie, jeżeli wobec Boga jest sprawiedliwe bardziej
*
was słuchać - niż Boga.
20
Bo my
nie możemy nic
nie
mówić,
z tego
co zobaczyliśmy i usłyszeliśmy.
21
Zatem
TR
jeszcze
raz im
zagrozili,
a
nie znajdując jakby ich mogli ukarać, wypuścili ich z powodu ludu,
gdyż wszyscy oddawali chwałę Bogu za
to, co
się stało.
22
Ponieważ ten człowiek, na któ-
rym dokonał się cud
*
uleczenia, żył więcej niż czterdzieści lat.
23
Zaś wypuszczeni przyszli do swoich oraz oznajmili
im wszystko
, cokolwiek powiedzieli
do nich przedniejsi kapłani i starsi.
24
A ci
ich
wysłuchali
i
jednomyślnie podnieśli głos ku
Bogu, mówiąc: Władco Absolutny
*
, Ty,
który
uczyniłeś Niebo i ziemię, morze i wszystko
w nich;
25
co
powiedziałeś przez Ducha Świętego ustami Dawida, Twego sługi:
W jakim
celu
wzburzyli się poganie, a ludy pielęgnowały
*
to, co jest
bezwartościowe
**
?
26
Sta-
nęli królowie ziemi, a przełożeni dali się zebrać na to samo, przeciw Panu i przeciwko
Jego Pomazańcowi.
Psalm 2,1 - 2
27
Gdyż wobec prawdy, Herod i Poncjusz Piłat, razem
z poganami oraz plemionami Israela dali się zebrać przeciwko Twojemu świętemu Syno-
wi - Jezusowi, którego pomazałeś,
28
aby się dokonało
*
cokolwiek przedtem przeznaczy-
ła Twoja ręka oraz Twoje postanowienie.
29
Teraz więc, Panie, wejrzyj na ich groźby oraz
daj Twoim sługom z całą otwartością mówić Twe słowo.
30
Za pomocą też Twojej ręki, Ty
wyciągaj ku uzdrawianiu oraz dokonywaniu znaków i cudów, przez Imię Twego świętego
Syna - Jezusa.
31
A
gdy
oni prosili, zostało potrząśnięte miejsce na którym byli zebrani,
wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i z otwartością mówili słowo Boga.
32
Zaś serce i dusza owego mnóstwa wierzących było jedno, także ani jeden nie mówił
o
czymś z dobytku,
że
jest odrębne, ale wszystko było im wspólne.
33
A apostołowie wielką
mocą dawali świadectwo wskrzeszenia Pana Jezusa i nad
*
nimi wszystkimi była wielka
łaska.
34
Bo nie było między nimi kogoś,
kto
jest w potrzebie; gdyż którzykolwiek byli po-
siadaczami terenów lub domów - sprzedawali
je,
przynosili wartość sprzedawanych
ma-
jątków
,
35
oraz kładli przed nogi apostołów. I rozdawano każdemu tak, jak ktoś miał po-
trzebę.
36
Zaś Józef, nazwany przez apostołów Barabaszem (to jest
w
tłumaczeniu: Sy-
nem Pocieszenia
*
), Lewita, rodem Cypryjczyk,
37
gdy
sprzedał pole,
które
przedtem było
jego, przyniósł pieniądze i położył u nóg apostołów.
*4,11
także:
wzgardzonym
**4,11
także:
narodził się, pojawił się, powstał, był
*4,12
także:
podarowane, dane, mianowane
**4,12
także:
zachowani przy życiu, ocaleni od śmierci, uzdrowieni, uratowani
*4,19
także:
raczej
*4,22
także:
znak
*4,24
także:
panie domu, panie
*4,25
także:
troszczyły się, pilnie się zajmowały, uprawiały
**4,25
także:
daremne, puste, bezowocne
*4,28
dokładnie:
uczynić dokonującym się
*4,33
także:
przez, dla, dzięki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • styleman.xlx.pl