500pytan, WOS

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
k a t a l o g
Pytań
l o ka l n e
6
BeZPiecZeńSTWO
8
infraSTrukTura TechnicZnA
11
kulTura, SPOrT i rekreacjA
14
OchrOna śrOdOWiSkA
17
OchrOna ZdrOWiA
20
OśWiaTa
23
POMOc SPOłecZnA
26
WSPieranie PrZedSięBiOrcZOścI
29
Wygląd gMiny
32
ZarZądZaniE
35
PrZyPiSy
Fundacja im. Stefana Batorego
warszawa, kwiecień 00
o sprawy
Sto pytań o sprawy lokalne
Szanowni
Państwo,
oD
aUToRÓw
Przyjął się zwyczaj nazywania gminą urzędu, który jest
siedzibą władz lokalnych i miejscem załatwiania różnych
spraw. W tym kontekście gmina jest instytucją świadczą-
cą różnego typu usługi i zarządzającą pewnym obszarem
naszego życia, z którą jednak niewiele mamy wspólnego.
Zapominamy, że gmina to wspólnota lokalna mieszkań-
ców i że jesteśmy współodpowiedzialni za to, jak nam się
w niej żyje.
Katalog
obejmuje najważniejsze aspekty funkcjonowania
gminy. Podzieliliśmy je na 10 obszarów tematycznych, dla
których sformułowaliśmy łącznie 100 pytań. Te obszary to:










BeZPiecZeńSTWO
infraSTrukTura TechnicZna
kulTura, SPOrT i rekreacja
OchrOna śrOdOWiSka
OchrOna ZdrOWia
OśWiaTa
POMOc SPOłecZna
WSPieranie PrZedSięBiOrcZOści
Wygląd gMiny
ZarZądZanie W gMinie
Oddajemy do Państwa rąk
Katalog
stu
pytań
o
sprawy
lokalne
, który umożliwi podjęcie rzetelnej dyskusji o tym,
czy potrzeby wspólnoty są skutecznie zaspokajane. Stro-
nami tej dyskusji mają być mieszkańcy gmin, instytucje
działające na terenie gminy oraz władze samorządowe.
Katalog
ma pomóc w aktywizacji postaw obywatelskich
i uświadomieniu uczestnikom życia społecznego ich real-
nego wpływu na podejmowane działania. Mieszkańcom
Katalog
pomoże zorientować się, jakie problemy wystę-
pują na terenie ich gminy i jaka jest ich skala. Przedsta-
wiciele władz samorządowych i różnych instytucji upo-
rządkują swoją wiedzę na temat stanu rozwoju gminy.
Katalog
powinien być szczególnie użyteczny w okresie
przedwyborczym.
każdy obszar powinien być traktowany jako całość. Odpo-
wiedzi na wyjęte z kontekstu pytania mogą dać fałszywy
obraz sytuacji w danej dziedzinie. Przy każdym z obsza-
rów podpowiadamy, gdzie szukać informacji, które mogą
pomóc w udzieleniu odpowiedzi na pytania z
Katalogu
.
Warto wyraźnie podkreślić, że
Katalog
nie
jest
prostą
ankietą
, którą każdy i bez problemu wypełni. W wielu
przypadkach – by precyzyjnie określić stan spraw w da-
nym obszarze – potrzebne będzie podjęcie wysiłku zwią-
zanego z dotarciem do danych. czasem wystarczy proste
określenie swoich odczuć i subiektywna ocena częstotli-
wości występowania pewnych zjawisk czy też szybkości
załatwiania spraw. Szczegółową instrukcję posługiwania
się
Katalogiem
znajdą Państwo na następnych stronach.
Z jednej strony ułatwi obywatelom ocenę dokonań do-
tychczasowych władz oraz programów kandydatów na
burmistrzów, wójtów i radnych, z drugiej zaś – pomoże
samym kandydatom w merytorycznym przygotowaniu
się i do kampanii, i do pełnienia urzędu.
Bardzo wartościowe będą dla nas Państwa uwagi doty-
czące korzystania z
Katalogu
, jego przystępności, trafno-
ści stawianych pytań bądź problemów z uzyskaniem wia-
rygodnych danych. Poznanie Państwa opinii pozwoli na
udoskonalenie
Katalogu
.
Staraliśmy się tak skonstruować pytania, aby odpowiedzi
na nie umożliwiły w miarę
obiektywny
opis
spraw
lokal-
nych
. Ocena tych spraw należy już jednak do mieszkań-
ców – oni sami muszą zdecydować o priorytetach, który-
mi władze powinny się kierować: ustalić, czy ważniejsze
jest wybudowanie nowej szkoły, przyciągnięcie inwesto-
rów, czy też pomoc najuboższym. chcemy, aby ten
Kata-
log
przyczynił się do
podjęcia
rzeczowej
dyskusji
o
lokal-
nych
problemach
.
Joanna Załuska
Lidia Kuczmierowska
Fundacja im. Stefana Batorego
Tam, gdzie to było możliwe, podaliśmy obiektywne dane
porównawcze i wskaźniki zaczerpnięte m.in. z publicz-
nych statystyk. dzięki tym informacjom dokonanie oceny
sytuacji lokalnej będzie łatwiejsze. Zaproponowane przez
nas wskaźniki odnoszą się do kompetencji władz gminy
(ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
Sto pytań o sprawy lokalne
oraz inne ustawy szczegółowe) i mają zastosowanie prze-
de wszystkim do małych i średnich gmin (pomiędzy 5 a 50
tys. mieszkańców).
JaK Posługiwać się Katalogiem?
Priorytetem przy sporządzaniu
Katalogu
była przejrzy-
stość i przyjazność tekstu dla obywatela, co czasem pro-
wadziło do uproszczeń, z których autorzy w pełni zdają
sobie sprawę. Z całą pewnością jednak
Katalog
może
sta-
nowić
podstawę
owocnych
dyskusji
z
władzami
.
Katalog
jest narzędziem kompleksowo opisującym spra-
wy lokalne – obejmuje on 10 obszarów opisanych w ra-
mach 100 pytań. Oczywiście
wypełnienie całego Katalogu
w większości przypadków będzie zadaniem przekracza-
jącym możliwości pojedynczego obywatela
. Osobom
działającym indywidualnie sugerujemy wybranie najbar-
dziej interesujących je obszarów i skupienie wysiłków na
rzetelnym opisaniu spraw w ramach dokonanego wybo-
ru, organizacjom społecznym i instytucjom powołanie ze-
społów zadaniowych.
Jacek
Królikowski
Piotr
szczęsny
Cezary
Trutkowski
każde pytanie zawiera trzy warianty odpowiedzi uporząd-
kowane od stanu minimalnego (1) do stanu pożądanego (3),
często wykraczającego ponad przeciętną w gminach.
Zadaniem osoby korzystającej z katalogu jest zdobycie
informacji na temat realizacji poszczególnych zadań na
terenie gminy bądź oszacowanie stopnia ich realizacji,
a następnie wybór jednej z trzech zaprezentowanych
w każdym pytaniu opcji.
Zdajemy sobie sprawę, że cza-
sem wybór będzie trudny – rzeczywistości nie da się opi-
sać za pomocą trzech prostych zdań. Wierzymy jednak, że
– korzystając z danych i ufając własnym odczuciom – oby-
watel będzie w stanie podjąć właściwą decyzję.
odpowiedzi na poszczególne pytania należy zaznaczyć
na wykresie znajdującym się na początku każdego roz-
działu.
W efekcie powstanie wykres obrazujący sytuację
gminy w danym obszarze.
Sto pytań o sprawy lokalne
Pytanie:
Poziom
1

1.
2.
3.
4.
Przykładowy wykres dla gminy, którą w jakimś obszarze
oceniliśmy, przyznając kolejno punkty: 1, 1, 2, 1, 2, 2, 2, 3, 3, 1.
Po wypełnieniu wykresu widzimy wyraźnie, w których
dziedzinach gmina wypada najsłabiej.
warto o tych
problemach porozmawiać z przedstawicielami władz
i mieszkańcami waszej gminy!
5.
6.
7.
8.
9.
10.

gdZie sZuKać informacJi?
Oszacowanie stopnia rozwoju gminy na podstawie 10 opi-
sanych w
Katalogu
obszarów wymaga posiadania odpo-
wiednich informacji. Oceniając stan chodników czy też
poziom bezpieczeństwa w miejscach publicznych, można
bazować na własnych obserwacjach lub odczuciach. jed-
nakże ocena wielu obszarów musi opierać się na analizie
obiektywnych i precyzyjnych danych. gdzie ich szukać?
W wyjątkowych przypadkach prawo do informacji pub-
licznej może być ograniczone odrębnymi przepisami
o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie tajem-
nic ustawowo chronionych. Powodem ograniczenia może
też być prywatność osoby fizycznej lub tajemnica przed-
siębiorcy, przy czym ograniczenie to nie dotyczy infor-
macji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających
związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach
powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku gdy
osoba fizyczna rezygnuje z przysługujących jej praw.
W urZędZie gMiny
dostęp do informacji publicznej, w tym do informacji
o funkcjonowaniu urzędu gminy, gwarantuje ustawa o do-
stępie do informacji publicznej (ustawa z dnia 6 września
2001 r. O dostępie do informacji publicznej, dzu nr 112,
poz. 1198 ze zmianami). każdy obywatel ma prawo żąda-
nia i otrzymania informacji publicznej bezpośrednio lub
poprzez dostęp do dokumentów zawierających takie in-
formacje. informacja może być udostępniana ustnie lub
pisemnie.

W inTernecie
ustawa zobowiązuje urzędy gmin do udostępniania pod-
stawowych danych w internetowym Biuletynie informacji
Publicznej (BiP). każda informacja udostępniona w Biule-
tynie musi być opatrzona datą i podpisana przez osobę,
która ją opracowała. BiP prowadzony przez urząd gminy
musi zawierać między innymi informacje o:
jeśli zależy nam na informacji, której urząd nie „wytwa-
rza” rutynowo, powinniśmy ustalić z urzędnikiem, ile
czasu potrzebuje na zebranie danych i w jakiej formie
możemy je otrzymać (pocztą elektroniczną, w formie wy-
druku do pobrania w urzędzie itp.). Trzeba też ustalić, czy
wystarczy ustna prośba o informację, czy też wymagany
będzie odpowiedni wniosek na piśmie. Wyszukanie nie-
których danych może wymagać pewnego nakładu czasu
i środków, jednak urząd powinien udostępnić informacje
nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wnio-
sku. jeżeli okaże się, że informacja nie może być udostęp-
niona we wspomnianym terminie, urząd zobowiązany
jest powiadomić o powodach opóźnienia oraz terminie
w jakim udostępni informację (nie może on być dłuższy
niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku).

sposobach realizacji zadań publicznych
(np. strategii rozwoju gminy) i osiąganych
efektach

strukturze organizacyjnej urzędu i zakresie zadań
poszczególnych jednostek

sposobach stanowienia aktów
publicznoprawnych (zarządzeń burmistrza,
uchwał rady)

sposobach przyjmowania i załatwiania spraw
(np. informacje o procedurach stosowanych
w urzędzie)

Sto pytań o sprawy lokalne

prowadzonych rejestrach, ewidencjach
i archiwach oraz o zasadach udostępniania
zawartych w nich danych

majątku gminy, jej budżecie, stanie finansów
(w tym o zadłużeniu)
Źródłem informacji mogą być też strony internetowe
lokalnych organizacji pozarządowych, szkół, domów
kultury i innych instytucji.
W PuBlikacjach urZędóW STaTySTycZnych
niektóre wskaźniki (informacje o nich podaliśmy w
Kata-
logu
) dostępne są w opracowaniach głównego urzędu
Statystycznego i jego wojewódzkich oddziałów. Można je
odnaleźć na stronie internetowej guS (
www.stat.gov.pl
),
w rocznikach statystycznych lub innych publikacjach wy-
dawanych przez urzędy statystyczne. Z danych i publika-
cji zgromadzonych przez urzędy statystyczne można ko-
rzystać bezpłatnie – udostępniane są w informatoriach,
informacje można uzyskać także telefonicznie. należy
jednak pamiętać o tym, że dane zbierane przez urzędy
statystyczne dostępne są z około 10–12-miesięcznym
opóźnieniem wynikającym z czasu potrzebnego na ich
agregację, weryfikację i opracowanie w formie publika-
cji. Ponadto zakres dostępnych danych w poszczególnych
województwach jest zróżnicowany, ponieważ każdy wo-
jewódzki urząd statystyczny oprócz ogólnopolskiego pro-
gramu prowadzi także własny program badawczy.
W lOkalnych Mediach
archiwalne egzemplarze lokalnej prasy będą zapewne
dostępne w siedzibie redakcji oraz w miejscowej biblio-
tece.
Osoby, które chcą porównać sytuację w swojej gminie
z przykładami dobrych praktyk w danej dziedzinie, mogą
ich poszukiwać na stronach internetowych programów
promujących podnoszenie jakości zarządzania w jednost-
kach samorządu terytorialnego. na stronie
www.dobre-
praktyki.pl
znaleźć można przykłady dobrych praktyk
w wybranych dziedzinach zarządzania w gminach zebra-
ne w ramach Programu aktywizacji Obszarów Wiejskich
finansowanego ze środków Banku światowego i polskie-
go rządu. Z kolei na stronie programu Przejrzysta Polska
(
www.przejrzystapolska.pl
), w którym uczestniczyło ok.
600 gmin i powiatów z całej Polski, znajdziemy 6 zasad
dobrego rządzenia opracowanych z myślą o samorządach
terytorialnych, które chcą udoskonalać praktykę sprawo-
wania władzy i administrowania, dążąc do wyeliminowa-
nia korupcji i innych form patologii.
na początku każdego z 10 rozdziałów zawierających
wskaźniki z danego obszaru funkcjonowania gminy po-
dajemy też odnośniki do innych stron internetowych, któ-
re mogą zwierać informacje na temat dobrych praktyk.


[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • styleman.xlx.pl

    		•